Bij ondernemingen groeit het besef dat zij ook een maatschappelijke rol vervullen. En vooral dat ze dit ook aan de buitenwereld moeten laten zien. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Het Financieel Dagblad bedacht er ooit een mooie term voor; het ‘Bono complex’. Naar de zanger van U2 die zich opstelt als wereldverbeteraar en de volle laag krijgt als blijkt dat hij gebruik maakt van schimmige belastingconstructies of omstreden deals sluit met Apple. Dat Bono hier niet alleen in staat bewees de Australische premier.

bono1

Premier Malcolm Turnball van Australië dacht in augustus 2016 dat hij een goede daad verrichtte. Hij passeerde een zwerver en stopte de man een biljet van 5 Australische dollars toe (ongeveer €3,5). Het gebaar kwam hem op opvallend veel kritiek te staan. De foto van het moment kwam op social media terecht en er werd flink discussie gevoerd.

Sommigen twijfelden aan zijn motief en zeiden dat hij dit alleen deed omdat hij wist dat er camera’s op hem gericht stonden. Anderen vonden hem gierig. Hij had best wat meer mogen geven. Turnball is multimiljonair en had bovendien in zijn andere hand een flinke stapel bankbiljetten. Hij mocht ook op steun rekenen van mensen die van mening waren dat je overal wel een punt van kunt maken en het gewoon een sympathiek gebaar vonden.

bono2

Conclusie is dat je het niet snel goed doet. Dit geldt ook voor organisaties die willen laten zien dat ze zich iets aantrekken van de wereld om hen heen. Vijf tips om het beter te doen en het ‘Bono complex’ te voorkomen.

  1. Waarom Het begint bij je motief. Waarom wil je dit als organisatie? Is het omdat het goed overkomt? Zie je het als aflaat, om je organisatiegeweten te sussen? Als het antwoord op één of beide vragen ja is, denk dan nog twee keer na. Het gaat er om dat je echt iets wilt betekenen en weet waarom.
  2. Denk ‘én én’ Waarom zouden goed doen en geld verdienen met elkaar moeten concurreren? Er is niks mis met geld verdienen. De vreugde is alleen groter als je het doet met iets goeds. Iets waar anderen echt iets aan hebben. Iets waarmee je het verschil maakt. Niet alleen voor jezelf maar voor (een klein stukje van) de wereld.
  3. Consequent Daadwerkelijk iets betekenen voor de wereld bereik je niet met een dagje klussen op de kinderboerderij met je team om daarna weer over te gaan tot de orde van de dag. Sympathiek is het zeker, maar nog beter is het om jezelf af te vragen wat je met je product of dienst kunt betekenen voor de wereld. Gebruik dat als startpunt en houd het dus dicht bij huis. Consequent zijn is dan geen opgave, maar komt als vanzelf. Bijkomend voordeel is dat het ook nog eens versterkend werkt op je business.
  4. Authentiek Zorg dat binnen en buiten kloppen. Het gaat om woord en gedrag in grote en kleine dingen en alles wat daar tussen zit. Mensen, of het nu je medewerkers of je klanten zijn, voelen haarfijn aan wanneer het klopt en wanneer niet. Wees open en eerlijk over dingen waar je zelf nog aan moet werken. Maar maak het niet te bont.
  5. In het hart. Schuif je maatschappelijke verantwoordelijkheid niet weg bij een functionaris, afdeling of projectgroep, maar geef het een centrale plaats. Wanneer ‘goed doen’, onderdeel is van je business model zit het in het hart van je organisatie en daarmee ook in het hart van je mensen.

Hopelijk groeit bij Bono ook het besef dat adel verplicht. Dat dit verder gaat dan jezelf uitroepen tot weldoener. En denkt hij bij de term ‘Bono complex’ niet dat anderen zich nog steeds druk maken over zijn geringe lengte.